نگرانی از وضعيت تخت جمشيد در صدر خبرهای اين هفته
پنجشنبه، 26 آبان ماه 1390 برابر با 2011 Thursday 17 November
وقتي پاي تخت جمشيد در ميان باشد، ديگر همه خبرها تحت‌الشعاع قرار مي‌گيرد. اين هفته هم به دليل اظهار نگراني بسياري از دوستداران و کارشناسان ميراث فرهنگي از تعطيلي کارگاه‌هاي مرمت عظيم‌ترين بناي هخامنشي ايران، همه نگاه‌ها به سوي قلب فارس بود.
خبرگزاري ميراث فرهنگي- گروه ميراث فرهنگي- اين هفته به دنبال انتشار خبرهايي از ايجاد ترک در بدنه تخت جمشيد جنجالي در رسانه‌ها بر پا شد. پيگيري خبرگزاري ميراث فرهنگي از وضعيت کنوني اين بناي کم نظير دوره هخامنشي گوياي آن بود که در حال حاضر کارگاه‌هاي مرمت تخت جمشيد نيمه تعطيل‌اند و حفاظت از اين اثر جهاني را با مشکل رو به رو کرده است.
بسياري از کارشناسان ميراث فرهنگي به انتشار خبرهايي در مورد ايجاد ترک‌ها واکنش منفي نشان دادند و گفتند که اين ترک‌ها به دليل فرسودگي تدريجي و ديگر فشار‌هاي حصل از عوامل محيطي وارد شده بر بدنه ايجاد مي‌شوند؛ اما اکنون آن چيزي که در مورد اين بناي تاريخي، مهم به نظر مي‌رسد، کارگاه‌هاي نيمه تعطيل آن است.
«مازيار کاظمي»، کارشناس ميراث فرهنگي و مدير داخلي سابق پايگاه تخت جمشيد، يکي از اين کارشناسان بود که در اين مورد تاکيد کرد: «هرگز نبايد فراموش شود که در محوطه‌هاي تاريخي باز، آثار به دليل قرارگيري در شرايط محيطيبه دليل فرسودگي، خواه نا خواه در معرض فرسايش هستند و به مرور زمان در سنگ‌هاي آهکي به دليل برخورد رطوبت حاصل از بارندگي و تاثير آلاينده‌هاي محيطي و اسيدي شدن محيط مرطوب روي سنگ‌ها و خورده شدن رگه‌هاي سنگ‌هاي آهکي باعث ايجاد شکاف‌هاي جديد يا عريض شدن شکاف‌هاي قديمي مي‌شود.»
ميراث در خطر جنوب
در اين هفته با برگزاري همايش حفاظت از ميراث فرهنگي در اهواز بار ديگر نظرها به سوي ميراث فرهنگي خوزستان جلب شد. در اين همايش مطرح شد که فعالان ميراث فرهنگي در اين شهرها به شدت مورد هجمه و انتقاد سازمان ميراث فرهنگي هستند.
«مجتبي گهستوني»، دبير و سخنگوي انجمن تاريانا، با تاکيد بر حفاظت از ميراث فرهنگي و بايد و نبايدهاي اين حوزه، گفت: «اين سوال مهمي است که براي چه اينجا گرد هم آمده‌ايم و چه دليلي دارد که بايد درباره بايدها و نبايدها در ميراث فرهنگي سخن بگوئيم. به نظر مي‌رسد، ما دوستداران ميراث فرهنگي خيلي دايه دلسوزتر از مادر شده‌ايم که اينچنين جگر گوشه خود را احترام مي‌گذاريم يا ديگراني که وظيفه حراست و حمايت از ميراث فرهنگي دارند، کم کار شده‌اند.»
کاميار عبدي، باستان شناس نام‌آشناي ايران نيز در اين همايش درباره حفاظت از ميراث فرهنگي گفت که نيازمند نگاهي واقع‌گرايانه است.
«کاميار عبدي»، همچنين عنوان کرد:«ما در حال جنگ فرهنگي هستيم و نشسته‌ايم و شعار مي‌دهيم و يک وطن پرستي کاذب تزريق مي‌کنيم در حالي که برخي مديران نالايق در ميراث فرهنگي ديده مي‌شوند.»
اما ميزبان اين هفته خبرنگاران ميراث، شاهد تخريب‌هاي بسيار جدي بود. تخريب کامل يک مسجد و 10 خانه تاريخي در رامهرمز. بر اساس اين خبر، مسجد تاريخي “هفت تن” در محدوده بافت تاريخي هفت تن شهر رامهرمز در استان خوزستان به همراه بيش از 10 خانه تاريخي بازمانده از زمان قاجاريه هفته گذشته به منظور بازسازي به صورت کامل تخريب شدند.
آخرين خبر از جنوب اما درباره فضولات حيواني و پساب‌هاي نيشکر چغازنبيل بود که گردشگران را فراري مي‌دهد. براساس اين خبر، محوطه ميراث جهاني چغازنبيل مسير مناسبي براي عبور احشام است. فضولات حيواني در مسير گردشگران و بوي تعفن پساب‌هاي نيشکر در اين فصل باعث شده گردشگران از ورود و بازديد از سايت تاريخي چغازنبيل خودداري کنند. از سوي ديگر کارخانه‌هاي اطراف چغازنبيل که البته فاصله زيادي تا اين اثر دارند، زمين‌هاي وسيعي‌اي را زير کشت نيشکر دارند.
به گزارش CHN، چغازنبيل، نيايشگاه باستاني‌است که در زمان عيلامي‌ها و در حدود 1250 پيش از ميلاد ساخته شده‌است. اين اثر تاريخي که در سال 1979 در فهرست ميراث جهاني يونسکو ثبت شد در‌حال‌حاضر محل چريدن گوسفندان شده است.
به گزارش CHN شهر رامهرمز داراي دو بافت تاريخي به نام‌هاي بافت تاريخي “تل ناردنگي” و “هفت تن” در دو سوي اين شهر است که در سالهاي اخير بخش‌هاي زيادي از آن‌ها براي نوسازي و انبوه‌سازي به دست مالکان خصوصي به صورت کامل تخريب شد.
مسجد جامع اصفهان در انتظار ثبت جهاني
در اين هفته خبري هم داشتيم از اصفهان. آن هم در مورد پنج عاملي که جهاني شدن مسجد جامع اصفهان را تهديد مي‌کند.بر اساس اين خبر، دو ماه پيش ارزياب يونسکو براي مشاهده و دريافت مدارک لازم براي ثبت جهاني مسجد جامع اصفهان به اين شهر آمده بود و از اين بناي تاريخي بي‌بديل بازديد کرد؛ با اين حال اما عدم ساماندهي حريم منظري و نماي مسجد جامع، مغازه‌ها و دستفروشان بي‌نظم حول و حوش مسجد، نفوذ رطوبت و ترک‌هاي گنبد مسجد، براي اين پرونده مشکلاتي را به وجود مي‌آورد.
بناي تاريخي مسجد جامع عتيق يا آنگونه که حالا بيشتر شناخته شده مسجد جامع اصفهان است، بنايي که با وسعت بسيارش مي‌توان آن را مدرسه کامل معماري ايراني اسلامي دانست، در طول 12 قرني که از ساخت بناي اوليه آن مي‌گذرد اين مسجد بزرگ در همه دوران‌هاي تاريخي اهميت‌هاي فراواني داشت، به گونه‌اي که هر سلسله‌اي که در راس حکومت اين مرز و بوم نشست بخشي را بر آن افزود تا بر نقش خود در اهميت دادن به بناهايي چون مسجد تاکيد کند.