نگاهی به وضعیت بهایی‌های زندانی

انتخابات ۸۸ دردسرهای مضاعفی را برای بهائیان به ارمغان آورد، اما حداقل یک حسن بزرگ داشت و آن اینکه فعالان سیاسی، روزنامه‌نگاران و حتی فعالان حقوق بشری تازه فهمیدند درباره بهایی‌ها چه قدر کم می‌دانند. زندانیان سیاسی فهمیدند به جز داستان تلخ آنان داستان دیگری نیز هست. گزارش امروز کار احسان محرابی، روزنامه‌نگاری است که از نزدیک، وضعیت بهایی‌های زندانی را لمس کرده است

نگاهی به وضعیت بهایی‌های زندانی

۲۰ دی ۱۳۹۰ احسان مهرابی

انتخابات ۸۸ دردسرهای مضاعفی را برای بهائیان به ارمغان آورد، اما حداقل یک حسن بزرگ داشت و آن اینکه فعالان سیاسی، روزنامه‌نگاران و حتی فعالان حقوق بشری تازه فهمیدند درباره بهایی‌ها چه قدر کم می‌دانند. زندانیان سیاسی فهمیدند به جز داستان تلخ آنان داستان دیگری نیز هست. گزارش امروز کار احسان محرابی، روزنامه‌نگاری است که از نزدیک، وضعیت بهایی‌های زندانی را لمس کرده است.

 

 

آقا بترسيد شما از اينها؛ يك جانورهايى‏‌اند اينها.(۱) این جمله آیت الله خمینی  موضوع شوخی زندانیان بند ۳۵۰ اوین با آنان  بود. انتخابات ۸۸ دردسرهای مضاعفی را برای بهائیان به ارمغان آورد اما حداقل یک حسن بزرگ داشت و آن اینکه فعالان سیاسی،روزنامه نگاران و حتی فعالان حقوق بشری تازه فهمیدند درباره بهایی‌ها چه قدر کم می‌دانند. 

 

انتخابات ۸۸ دردسرهای مضاعفی را برای بهائیان به ارمغان آورد، اما حداقل یک حسن بزرگ داشت و آن اینکه فعالان سیاسی، روزنامه‌نگاران و حتی فعالان حقوق بشری تازه فهمیدند درباره بهایی‌ها چه قدر کم می‌دانند. زندانیان سیاسی فهمیدند به جز داستان تلخ آنان داستان دیگری نیز هست. داستان حداقل نیم میلیون انسانی که تنها دوست دارند هرروز به سرکار روند به تکلیف بچه هایشان کمک می‌کنند و بچه هایشان را به دانشگاه بفرستند و گاه گاهی هم درمکانی سربسته به دور از همه نگاه‌ها دور هم جمع شوند و عبادت کنند انگونه که دوست دارند.

امیدهای آنان بسیار ساده‌تر ازامید زندانیان سیاسی بود. نه سودای انتخابات داشتند و نه حتی داعیه‌ای برای حق آزادی بیان. آنان نیازی هم  به اشتراک گذاشتن اندیشه‌های‌شان با دیگران نیز نمی‌دیدند. تنها می‌خواستند کسی وادارشان نکند دین خود را تغییر دهند. یک سوال اما  در همه گفتگوهای بهائیان مشترک بود: «چرا شما درکنکور و دیگر موارد دین خود را پنهان و به اصطلاح شیعیان چرا تقیه نمی‌کنید.» پاسخ آنان البته این بود که اگر بنا بر پنهان کردن دین باشد به مرور زمان دیگر هیچ بهایی باقی نمی‌ماند!

دریکی از گفتگوها بود که یکی از روزنامه‌نگاران خاطره‌ای از رضا یوسفیان نماینده مجلس ششم تعریف کرد. یوسفیان هم از یک بهایی که بهایی بودن برایش دردسرهای زیاد درست کرده بود و به مجلس ششم برای دادخواهی امده بود همین را پرسیده بود و جواب شنیده بود که شما که نماینده اصلاح‌طلب هستید و اصلاح‌طلبی برایتان دردسردارد آیا می‌توانید اصلاح‌طلبی خود پنهان کنید و بگوئید اصول‌گرائید؟

زندانیان بهایی برای زندان‌بانان البته عجیب‌تر بودند و برخی‌شان شاید همین جمله آیت‌الله خمینی را باور داشتند. روزی رئیس زندان ازیکی از زندانیان پرسیده بود «این بهایی‌ها نجس هستند و شما که نماز می‌خوانید دراتاق چطور طهارت را رعایت می‌کنید.»‌ برای فعالان سیاسی که خود تاوان استقامت درراه عقیده می‌پرداختند مقاومت بهائی‌ها نیز ستودنی بود هر کدام از زندانیان سیاسی که گذرشان به طبقه زیر پله ۲۰۹ افتاده بود می‌شنیدند حکایتبهایی‌ها که دو سال را در۲۰۹ سپری کرده بودند و حاضر نشده بودند وارد برنامه‌های مامورین امنیتی شوند. آنان جلسه دادگاه نمایشی را نیز ترک کرده بودند و این اقدام برای فعالان سیاسی امری ستودنی بود.پیش ازانتخابات ۸۸ اگر زندان سهم سران جامعه بهایی بود. انتخابات ۸۸ زندان را بین بهائیان تقسیم کرد. دادگاه حوادث عاشورا اوج نمایش حاکمیت بود تا دین‌داران را به هراس اندازد که چه نشسته‌اید بهائیان برای غارت دین‌تان آمده‌اند. پیش از این دادگاه نیز جعفری دولت آبادی اعلام کرد که این بهائیان هم در سازماندهي روز عاشورا نقش داشتند هم به خارج تصویر ارسال کردند و هم  ازآنان  اسلحه و گلوله جنگي کشف شده است.

پیام فنائیان که زندانیان سیاسی او را «بنجامین باتن» می‌خواندند دردادگاه عاشورای ۸۸ به محاکمه شد. فنائیان دردادگاه ابتدایی به ۶ سال حبس محکوم شد و پس از ان با گذراندن یک سال حبس آزاد شد. زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ یک زوج بهایی را نیز می‌شناختند؛ آرتین غضنفری و  ژینوس سبحانی و یا بالعکس، چرا که درشوخی‌ها زندانیان بند ۳۵۰ به آرتین یادآوری می‌کردند که همسرش مشهورتر از او است چرا که او منشی کانون مدافعان حقوق بشر بود و همین بهانه‌ای بود برای اینکه او را هم به دلیل بهایی بودن تحت فشار بگذارند و هم به دلیل کانون مدافعان حقوق بشر و شیرین عبادی. سبحانی و آرتین غضنفری هر دو پس از حوادث عاشورا بازداشت شدند و حکم گرفتند.

آرتین غضنفری دید و بازدیدهای نوروزی را که تمام کرد به اوین رفت تا برای محکومیت یک ساله خود را معرفی کند. غضنفری که عکاس بود و دف نواختن می‌دانست گاهی به همراه دیگر دوستان زندانی‌اش برای زندانیان می‌نواخت تا اندکی از سختی‌های زندان را قابل تحمل تر کند.‌ بهائیان بند ۳۵۰ کتابخانه داری هم می‌کردند.پیمان کشفی وسما نورانی دو زندانی بهایی بودند که وقت خود را درکتابخانه محقر بند ۳۵۰ می‌گذراندند. پیمان کشفی ۲۷ مهر ماه ۸۸ با احضاریه‌ای کتبی، «بابت پاره‌ای توضیحات» به دادگاه انقلاب تهران رفت و از همان جا به ۲۰۹ منتقل شد. جرم او برگزاری ضیافت نوزده روزه بود از جمله فرایض دینی.

سما نورانی که برخی بچه‌های زندان «چابی» می‌خواندندش، به دلیل بهایی بودن از حق تحصیل محروم شده است و به دلیل فعالیت تبلیغی علیه نظام به ۱ سال حبس. بهائیان بند ۳۵۰ زندان اوین البته خوش شانس‌تر از دیگر بهایی‌ها بودند چرا که به دلیل تجمع زندانیان سیاسی دراین زندان هم شرایط بهتری داشتند و هم تحمل زندان برای‌شان ساده تر بود. زندانیان سیاسی پس از گذشته دو سال درباره بهائیان بسیار اموخته‌اند هر چند که به شوخی هنوز این جمله آیت‌الله خمینی را گاه به بهائیان می‌گویند که «اينها؛ يك جانورهايى‏‌اند». این شوخی البته هنوز برای برخی از دین‌داران شیعه ایران، جدی گرفته می‌شود.

 

 

۱-صحیفه امام جلد ۱ صفحه ۳۸۹

 

بر گرفته از خود نویس

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *